22
23
R
oel Marissen, senior scientist bij DSM
Dyneema: ‘Dyneema
®
is de sterkste vezel
ter wereld en tegelijk heel licht en flexibel.
Het heeft dan ook vele toepassingen,
zoals kabels voor de offshore maar ook
veiligheidshandschoenen en kogelweren-
de vesten. Een paar jaar geleden ontstond het idee om
het toe te passen bij een waterkering, een barrier, die
bij een tsunami vanzelf zou uitklappen om bijvoor-
beeld een kerncentrale of stad te beschermen.
Hoe werkt het? Achter het strand, langs de kust, graaf
je over de lengte die nodig is een geul. Die kan wel een
paar kilometer zijn. Hierin wordt de barrier opge-
slagen, veilig verankerd in de ondergrond. Als er een
tsunami komt, klapt het doek door de kracht van het
water uit en komt door een drijver omhoog. De drijver
is met kabels verankerd. Zo ontstaat er snel een hoge
muur die tot 20 m water tegenhoudt.
De vraag was natuurlijk of de theorie zou kloppen. Zou
het doek wel vanzelf uitklappen? Zou het wel sterk ge-
noeg zijn voor een tsunami? Zou het idee van de drij-
vers werken? Om hierop een antwoord te krijgen, zijn
we naar Deltares gegaan. Daar hebben ze verstand
van de kracht van water en de karakterisering van
tsunami’s. Bovendien beschikken ze over experimente-
le faciliteiten waar een ontwerp op schaal kan worden
getest. En dat was precies wat we nodig hadden.
Het ontwerp is eerst doorgerekend en daarna flink
beproefd. En het werkt. Het blijft onder alle omstan-
digheden staan, zelfs als de tsunami hoger is dan het
ontwerp. Maar er moeten nog veel praktische vragen
worden beantwoord. We hopen nu een bedrijf of
overheid te vinden die dit met ons wil uitzoeken en de
Tsunami Barrier verder wil ontwikkelen.'
Samenwerking tussen Deltares en bedrijfsleven leidt tot innovatieve
technieken en creëert nieuwe marktkansen voor bedrijven.
TSUNAMI BARRIER
Meer weten?
Zien hoe de Tsunami Barrier werkt? Kijk op
of scan de code.
In de onderzoeksfaciliteiten van Deltares worden ontwerpen op schaal getest.
D
e bevolking in Saudi-Arabië groeit snel en daarmee
de behoefte aan drinkwater en elektriciteit. Maar net
als op andere plekken in het Midden-Oosten, heeft
Saudi-Arabië gebrek aan natuurlijk zoet water en wordt
zoet water gewonnen door het ontzilten van zeewater. Ook
hiervoor is veel elektriciteit nodig. Ontziltingsinstallaties
worden daarom vaak samenmet elektriciteitscentrales
gebouwd. Zo ook in Yanbu, gelegen aan de Rode Zee.
De Yanbu 3 centrale moet 550.000m
3
zoet water per dag
gaan produceren en 2400 MWaan elektriciteit. Dat vergt
een hoop zeewater. Per seconde gaat het om290m
3
, per
dag om2,5miljoenm
3
. Cruciaal in dit proces is een stabiele
aanstroming van het water naar de pompen, die het zee-
water oppompen voor de centrales. Als dit niet optimaal is,
verbruiken de pompenmeer energie dan nodig en kunnen
gaan trillen. Dat levert schade op en de kostbare pompen
moeten sneller worden vervangen. Ook het risico dat een
pomp kapot gaat en de centrale stil komt te liggen, neemt
toe. Deltares testte voor het Koreaanse aannemersbedrijf
Doosan de aanstroming van de pompen van Yanbu 3 en
optimaliseerde het ontwerp van de pompcompartimenten.
Meer informatie:
AANSTROMING
POMPSTATION GEOPTIMALISEERD
FOTO: SAM RENTMEESTER, BEWERKING MATERS & HERMSEN
Afvoer van het testwater.
Via een kelder wordt het water
weer teruggepompt in de bak
om te worden hergebruikt.
De pompcom
partimenten met
de pompen. In
werkelijkheid zijn
er 29 pompen met
drie verschillende
functies: voor koel
water, ontzilting en
het reinigen van de
uitlaatgassen van de
elektriciteitscentrale.
Nadat het water is
gefilterd wordt het
in de distributiezone
verdeeld over de
pompen.
Houten loop
planken voor de
onderzoekers.
Het water wordt gefilterd in trommels. Afval
blijft hier achter, zodat wordt voorkomen dat de
pompen verstopt raken. In werkelijkheid hebben
de trommels een doorsnede van 11 meter.
Ballast houdt het houten model
op zijn plaats zodat het niet gaat
drijven. Het model is gebouwd op
een schaal van 1:12.
Water van het
IOS-Basin, in de
werkelijkheid de
Rode Zee.
Onderzoeker
Femke Verhaart
spuit inkt in het
water zodat
de stroming
zichtbaar wordt
en ze kan zien
hoe het water
naar de pompen
stroomt.
Door de tsunami klapt de barrier
uit waardoor het land (links van
de blauwe barrier) droog blijft.