25
24
De kwallen
komen!
D
e wetenschap is verdeeld: volgens de een neemt het aantal
kwallen schrikbarend toe, volgens de ander is dat volslagen onzin.
Feit is wel dat kwallen wereldwijd steeds meer schade aanrichten
aan activiteiten langs de kust. Feit is ook dat kustbeheerders zich
hier nog maar nauwelijks bewust van zijn en weinig actie tegen de
kwallen ondernemen. Tijd voor een wake-upcall.
Geschat wordt dat kwallen wereldwijd jaarlijks voor
40 miljard dollar schade aanrichten, onder meer aan
toerisme, aquacultuur, kerncentrales en visserij. Hierbij
zijn nog niet alle kostenposten meegenomen omdat de
informatie ontbreekt.
Het toeristisch potentieel van kuststreken is de
afgelopen decennia met een derde verminderd vanwege
de toename van het aantal kwallen voor de kust.
Door de klimaatverandering verplaatst het leefgebied van
sommige soorten kwallen zich. Zo komt de levensgevaarlijke
dooskwal veel noordelijker voor dan voorheen en wordt de
venijnige parelkwal uit de Middellandse Zee nu ook vaak in
Schotland aangetroffen.
In Nederlandse kustgebieden en estuaria komt de
schadelijke Amerikaanse langlob-ribkwal steeds vaker
voor en hier kunnen tegenwoordig de hoogste dichtheden
en grootste exemplaren worden aangetroffen.
De Nomurkwal kan zo groot worden als een Volkswagen
Kever en weegt 250 kg. Hij veroorzaakt veel schade aan de
visserij. Schadeclaims leveren internationale spanningen
op omdat de poliepen in een ander land kunnen staan dan
waar de volwassen kwallen schade aanrichten.
Bouwactiviteiten in zee, zoals windmolenparken,
pieren en havendammen, zijn gunstige omgevingen
voor kwallen. Kwalpoliepen nestelen zich graag op
deze onnatuurlijke structuren. Bij kustonwikkeling
wordt hier geen rekening mee gehouden.
Kwallen profiteren van verstoringen van het
ecosysteem door menselijke activiteiten als
overbevissing, zee-afval en meststoffen.
Meer weten?
Meer informatie over het onderzoek van Deltares
en het NIOZ naar kwallen in de Noordzee en het
ontwikkelen van voorspellingsmodellen:
Kwallen zijn minstens 510 miljoen oud (mid-Cambrium) en daarmee veel ouder dan vissen. Toch
weten we nog maar nauwelijks iets van hun gedrag
en leefomstandigheden. Daardoor kunnen geen
effectieve maatregelen worden ontwikkeld.
Om kwallen ver van de stranden rond de Middellandse
Zee te houden, worden miljoenen uitgegeven. Dit zet
echter nauwelijks zoden aan de dijk omdat de oorzaak
van het probleem niet wordt aangepakt.
Kwallenversnipperaars of jellyfish shredders, waarmee
levende kwallen op zee worden vernietigd, richten meer schade
aan dan dat ze het probleem oplossen. De kwallenkerkhoven
verstoren door rotting van kwalstukken het lokale ecosysteem.
Bovendien planten sommige soorten zich sneller voort als
ze versnipperd worden.
Apps die vissers adviseren om al
dan niet uit te varen in verband met
kwallen zijn nuttig, maar bij gebrek
aan gegevens nog onvoldoende
nauwkeurig.
DELTARES , SEPTEMBER 2014