24-25 / 34
24
DELTARES, FEBRUARI 2015
25
D
e balkonnetjes van hotel Noordzee, de porseleinen
beeldjes tussen de vitrage, de bordjes
Zimmer frei
:
de boulevard van Katwijk ademt, naast moderne
uitgaansgelegenheden, nog altijd een beetje het
Nederland van de jaren vijftig. In de oorlog werd een
deel van het vissersdorp platgegooid door de Duitsers voor de
aanleg van de Atlantikwall, die nog steeds onder het zand zit. De
naoorlogse nieuwbouw trekt nu badgastenmet een hang naar
nostalgie en – vanachter de vitrage – uitzicht op zee.
Burgemeester Jos Wienen is dus blij dat hij, na een jaar werken
aan een nieuwe zeewering, parkeergarage en verbreding van
het strand kan zeggen: ‘Het is nog steeds Katwijk aan zee, en
niet Katwijk achter het duin.’
Zwakke schakel
Het werk aan de nieuwe waterkering is nog niet klaar. Er rijden
graafmachines, er liggen stapels betontegels en mannen met
helmen werken aan de toegang tot de nieuwe parkeergarage.
Maar over de wandelpaden die over de dijk zijn aangelegd
lopen de eerste wandelaars en je krijgt al een idee hoe het er
straks in de zomer uit gaat zien.
Katwijk was een zogenaamde zwakke schakel aan de Nederland-
se kust: bij een ernstige stormen een snel stijgende zeespiegel
zou hier de zee het achterland kunnen overspoelen. Dat stelde
Rijkswaterstaat vast in 2007 toen Katwijk als laatste aan een na-
tionale lijst met tien zwakke plekken werd toegevoegd.
In Katwijk zelf was weinig ongerustheid, vertelt Wienen in de
auto op weg naar de boulevard. De helft van het dorp woonde
nu eenmaal buitendijks. Katwijk lag ooit bij demonding van de
oude Rijn, laag en aan een inham. Het duin loopt er langzaamop,
waardoor de zeewering lange tijd dwars door het centrum liep. De
burgemeester stopt de auto even: ‘Na de Nieuwe Kerk loopt het
naar beneden, zie je? Drieduizendmensen wonen daar. Terwijl de
zeespiegelstijging in de toekomst wel degelijk een risico was.’
Verstopt basalt
Wat de Katwijkers wél wilden, was een parkeergarage. In de
drukke zomermaanden stond het dorp regelmatig vol blik. Dus
toen provincie en hoogheemraadschap aanklopten voor een
nieuwe waterkering, leek het nog niet zo’n gek idee om sa-
men op te trekken. Win-win: minder auto’s én het hele dorp
binnendijks.
Vanaf de boulevard loopt het ‘duin’ niet omhoog, maar
glooit zo’n 120 meter naar beneden, na het strand de zee
in. Wienen vertelt, tegen de harde wind in: ‘Een hoog zand-
duin was de goedkoopste optie, maar dan zou je de zee niet
meer zien. In Noordwijk, hier vlakbij, hadden ze parallel aan
de boulevard een dijk van basalt gemaakt met zand erover;
een dijk in duin. Dat wilden wij ook. Zo’n dijk is sterker en
kan dus lager. Hij is er wel, maar je ziet ‘m niet.’
Liefst had de gemeente de parkeergarage en dijk sa-
mengepakt in één constructie. Dat vergt immers minder
ruimte en houdt de zee dichterbij. Maar het hoogheem-
raadschap zag dat niet zitten. ‘Veiligheid en dus beheer en
onderhoud van de dijk staan voor hen voorop. Ze wisten
niet wat zo’n geïntegreerd bouwwerk voor problemen kon
geven, en wilden geen risico nemen.’
Multifunctioneel ruimtegebruik
vraagt om slimme samenwerk
ing tussen betrokken partijen.
Daarover adviseerde Deltares
in het project Kustwerk Katwijk,
zowel aan het ministerie als
het projectteam van provin
cie, hoogheemraadschap en
gemeente. Daarbij ging het
bijvoorbeeld over het inschatten
van risico’s. Partijen hebben
verschillende belangen en willen
functies graag combineren.
Ellen Tromp, senior adviseur
waterkeringen en gebiedsontwik
keling: ‘Het slimme gebruik van
de ruimte maakt dit project
bijzonder. Omwonenden en
opdrachtgevers zijn blij met de
elegante oplossing.’
ELEGANTE,
MULTI
FUNCTIONELE
OPLOSSING
ONZICHTBARE DIJK
Badplaats Katwijk is beroemd om haar uitzicht op zee. Toen de
waterkering verstevigd moest worden, was dan ook niet iedereen
enthousiast. Dankzij een slim ontwerp en goede samenwerking ligt
er nu een onzichtbare dijk – met als bonus een parkeergarage.
DOOR MARIEKE VAN GILS / FOTO’S JIRI BÜLLER EN KUSTWERK KATWIJK