Delta Life Nr. 3, Februari 2015

22-23 / 34

DELTARES, FEBRUARI 2015 23 22
In het Milieulaboratorium onderzoekt Deltares microbiologische en chemische processen
die van nature in water en bodem voorkomen.
M enig beheerder van ondergrondse infrastruc-
tuur heeft er last van: stalen leidingen die
worden aangevreten door bacteriën waardoor
razendsnel lekkages kunnen ontstaan. Micro-
biële corrosie (MIC) noemen we dat. De schade die MIC
kan veroorzaken is groot en het is de leidingbeheerders er
veel aangelegen grip te krijgen op dit veel voorkomende
verschijnsel. Maar het proces is gecompliceerd en niet
eenvoudig te doorgronden. Beheerders zoeken het nu
vooral in preventieve maatregelen als het aanbrengen van
een beschermende coating, kathodische bescherming
of het vroegtijdig vervangen van leidingen. Wereldwijd
kosten deze maatregelen miljarden, terwijl de effectiviteit
niet altijd vaststaat. Deltares meent dat er grote bedragen
zijn te besparen als duidelijk is onder welke omstandig-
heden MIC ontstaat, hoe snel het zich ontwikkelt en welke
bescherming afdoende is. Daarom doet het al geruime tijd,
in opdracht van een paar netwerkbeheerders, onderzoek
naar MIC. Samen krijgen we het proces steeds beter in
de vingers. Deltares kan inmiddels met onderzoek in het
laboratorium en in het veld voor een beheerder vaststellen
bij welke locaties risico op MIC is, hoe snel het proces kan
gaan en welke bescherming nodig is. Hiermee kunnen
netwerkbeheerders hun ondergrondse leidingen effectief
onderhouden en worden dure, onnodige vervangingen of
een verkeerde bescherming voorkomen.
Meer weten?
Zien hoe onderzoek naar microbiële corrosie wordt gedaan? Kijk op of scan de code.
Elektrodes meten op
micrometerschaal
diverse stoffen als
sulfide, zuurgraad
en zuurstof die het
gedrag van MIC
bepalen.
Onderzoeker Jan Gerritse prikt met een
micro-elektrode in de kolonie bacteriën
die op het staal van de MIC-sensor groeit.
De datalogger
stuurt data
van de MIC-
sensor naar
de computer.
Eén van de sensoren
die de grondwater-
parameters meet
die het risico op MIC
bepalen.
Grondwater van de te
onderzoeken locatie wordt
in de opstelling gepompt.
De diverse kleuren geven de
sulfideconcentratie van het
grondwater aan.
In de glazen
kolom meet de
MIC-sensor de
corrosiesnelheid
en stelt de juiste
bescherming voor
het staal vast.
Micromanipulator
draait micro-elek-
trodes in de kolonie
bacteriën voor een
zeer nauwkeurige
meting.
EFFICIËNTER BEHEER
ONDERGRONDSE INFRASTRUCTUUR
Samenwerking tussen Deltares en bedrijfsleven leidt tot innovatieve
technieken en creëert nieuwe marktkansen voor bedrijven.
STALEN KABELS ZONDER SCHADE
OVER DE ZEEBODEM TREKKEN
Allseas werkt voor olie- en
gasmaatschappijen. Het
legt voor hen wereldwijd
offshore pijpleidingen
aan. De leidingen kunnen
een doorsnee van ruim
anderhalve meter hebben, de lengte
varieert van vijf tot duizend kilometeren
meer. Op schepen worden de pijpstukken
van 12 meter aan elkaar gelast en ver-
volgens afgezonken naar de zeebodem.
De aanlanding aan de kust gebeurt van-
af de kant. Dikke stalen kabels trekken de
pijpleiding het land op.
In het contact met de zeebodem kan de
kabel echter vervormen en beschadigen.
In het ergste geval breekt de trekkabel
hierdoor. Dat levert een forse schade-
post op. Reden voor Allseas om een
beter begrip te willen hebben van de
interactie tussen kabel en zeebodem.
Jeroen Breukels (unithead innovations
bij Allseas): ‘Het gedrag van een stalen
kabel die over de zeebodem wordt
getrokken, is ingewikkeld. Hij kan,
afhankelijk van het type kabel en de
omstandigheden, op diverse manieren
vervormen en beschadigen. De vraag is
of hij dan nog wel de juiste treksterkte
heeft om de klus af te maken. Als de
kabel alsnog breekt, ligt de hele operatie
een aantal dagen stil. En dat wil je uiter-
aard voorkomen. Daarvoor is een goed
begrip van het gedrag van een trekkabel
noodzakelijk.
Omdat we zelf die kennis nog niet in
huis hadden, zijn we op zoek gegaan
naar een kennispartner. Die moest naast
de theorie, ook de resultaten van de stu-
die full scale kunnen testen. We kwamen
hiervoor vrij snel bij Deltares uit. De
combinatie van het hoge kennisniveau
en de testfaciliteiten was voor ons zeer
waardevol. De test leverde verwachte
maar ook verrassende resultaten op. Al
met al heeft het ertoe geleid dat we het
proces nu beter begrijpen.’