22
A
ls een dijkbeheerder iets niet wil, dan is het wel
een dijkdoorbraak door piping: het ontstaan van
ondiepe kanaaltjes in zandlagen onder de dijk. Het
is een sluipend gevaar dat onder meer leidt tot het
wegstromen van zand naar lage plekken in het land achter
de dijk.
De meest recente controle van Nederlandse dijken liet zien
dat er vele kilometers dijk zijn die versterkt moeten worden,
om een doorbraak door piping te kunnen voorkomen. Het
gaat om zeer kostbare ingrepen. Daarom is het belangrijk
dat de rekenmodellen grondig worden getoetst.
Dat doet Deltares in eerste instantie met het soort kleine
proeven dat op de foto te zien is. Uiteraard gevolgd door
proeven op grotere schaal. Zo kan voor verschillende
zandsoorten bekeken worden wat de eecten van piping
zijn en welke zandsoorten er beter tegen bestand zijn.
Ook onderzoekt Deltares in deze opstelling nieuwe
aspecten van de modellering, zoals de invloed van
natuurlijke variatie in het zandpakket en het eect van
nieuwe piping-remmende maatregelen, zoals verticaal
zanddicht geotextiel of een grofzandbarrière. Op deze
manier ontstaat een steeds beter beeld van de veiligheid
van dijken en hoe ze versterkt kunnen wordenmet minder
hinder en lagere kosten.
PIPING: ONZICHTBAAR GEVAAR ONDER DE DIJK
Ferry Schenkeveld onderzoekt in de Geohal het eect van kanaaltjes in de zandlagen onder dijken.
FOTO: DELTARES
Simulatie
waterstand rivier
Fotografie verloop
pipingproef
Injectie gekleurd water
maakt pipegroei zichtbaar
Stijgbuisjes
meten lokale
waterdruk
Zandmeevoerende wel
Simulatie onderzijde
kleidijk; perspex deksel
Zandpakket met
specifieke eigenschappen,
korrelgrootte en verdeling
Waterdruk rivierstand wordt
opgevoerd tot bezwijken
Op peil
houden
boven-
stroomsvat
Laboratoriumschaal
pipingbakje
Uitstroom
water zand-
meevoerende
wel