26
Moderne waarschuwingssystemen combineren
actuele meetgegevens van weerstations, rivier
afvoer, grondwater en zeespiegel met hydrologische
modellen. Op basis daarvan worden voorspellingen
gedaan over hoogwater in rivieren, overstromingen
vanuit zee en aankomende droogte.
Door systemen, zoals Delft-FEWS, komen voorspellingen
sneller tot stand en die voorspellingen kijken verder vooruit
en zijn accurater dan ooit. Zodra duidelijk is dat er risico’s zijn
voor mensen, infrastructuur of landbouw geeft het systeem
een nauwkeurige waarschuwing. Meestal is dit enkele dagen
voor de overstroming en in geval van droogte zelfs enkele
weken tot maanden. De opkomst van
big data
biedt bovendien
de mogelijkheid om steeds meer alternatieve databronnen
in te zetten, zoals Twitter en satellietbeelden, om die
waarschuwingen verder te verbeteren.
Het resultaat: steeds meer tijd voor lokale autoriteiten om hulp-
diensten in te zetten, mensen te evacueren of extra bescherming
langs rivieren of kusten aan te brengen of in geval van dreigende
droogte extra waterbuffers aan te leggen.
Hevige regenval
Een goed voorbeeld van een voorspellingssysteem voor rivier
overstromingen is het National Flood Forecasting System
voor Engeland en Wales. Het NFFS maakt voorspellingen
voor overstromingen vanuit de belangrijkste rivieren,
reservoirs, estuaria en zeeën, daarbij rekening houdend met
oppervlaktewater en grondwater. Dit wordt gedaan door
hydrologische metingen en modellen te combineren met
meteorologische voorspellingen.
Op basis hiervan kan voor belangrijke locaties tot drie dagen
van te voren worden aangegeven of de grenswaarde voor
waterhoogte wordt overschreden en welke gevolgen dit heeft
voor het omringende gebied en de bewoners.
Desondanks eiste de grootschalige overstromingen in Midden
Engeland en Wales in de zomer van 2007 13 levens en zorgde
voor 3.2 miljard pond aan materiële schade. Bij de evaluatie
van deze ramp is geconstateerd dat de samenwerking tussen
hydrologen en meteorologen beter kan. Daarom is het Flood
Forecasting Centre opgericht, een samenwerkingsverband
tussen de Environment Agency en de Met Office. De eerste grote
test van het systeemwas in de winter van 2014. Autoriteiten
konden omwonenden tijdig alarmeren en adequaat informeren,
waardoor menselijk letsel en schade sterk werden beperkt.
Stijgende zeespiegel
Op Mauritius, een eilandenrijk midden in de Indische Oceaan,
zijn het de stijgende zeespiegel en toenemende intensiteit
van tropische stormen die in de toekomst aanzienlijke schade
dreigen te veroorzaken aan infrastructuur, landerijen en
woningen van de bewoners. De meeste Mauritianen wonen aan
de kusten van de eilanden en zijn daardoor extra kwetsbaar.
Om de risico’s van stormvloeden te beperken heeft de regering
van Mauritius het Climate Change Adaptation Programme
in the Coastal Zone of Mauritius opgezet. Een belangrijk
onderdeel van dit programma is een waarschuwingssysteem
voor stormvloed, dat voor het cycloonseizoen, januari en
februari volgend jaar, gebruiksklaar is. Het systeem
combineert oceanografische modellen met
meteorologische voorspellingen. Drie dagen van te
voren krijgen de kustbewoners aan de kant van de
eilanden waar stormvloed dreigt een waarschuwing.
Door de verhoogde paraatheid kunnen bewoners
tijdig evacueren naar veilige delen van het eiland en
de autoriteiten hun beperkte middelen en hulpdiensten op
een zo goed mogelijke manier inzetten. Verlies van levens
tegengaan heeft daarbij prioriteit. Ook de economische
schade kan zo tot het minimumworden beperkt.
Veenbranden
Beide systemen draaien op Delft-FEWS, een softwareplatform
dat dit jaar zijn tienjarig-jubileum viert. In die tien jaar zijn
enorme ontwikkelingen doorgemaakt. Steeds efficiënter
wordt gebruik gemaakt van beschikbare datastromen en
hydrologische modellen. Ook de toenemende beschikbaarheid
van satellietgegevens en databases met grondinformatie
heeft een sterke impuls gegeven aan de waarschuwings- en
voorspellingssystemen.
Delft-FEWS is een platform voor het verwerken en combineren
van datastromen en is in eerste instantie ontwikkeld voor
hydrologische voorspellings- en waarschuwingssystemen.
Een verzameling van modules maakt het mogelijk om een
systeem te ontwikkelen dat past bij de specifieke eisen van
een organisatie in een specifieke regio. Bijvoorbeeld: water
kwaliteitvoorspellingen, grondwater- en reservoirbeheer,
operationeel beheer en optimalisatie van rioleringen en zelfs
voorspellingen van veenbranden.
Social media
Een recente ontwikkeling is het inzetten van social media
voor waarschuwingssystemen. Zo maakt het bedrijf
Floodtags samen met Deltares gedetailleerde actuele
overstromingskaarten van steden in zuidoost Azië op basis
van twitterberichten. Hierin is
real time
zichtbaar welke
straten wel en niet overstromen als de rivier buiten zijn oevers
treedt, wat weer bijdraagt aan het voorspellen van het verdere
verloop van de overstroming. Ook het pas geopende iD-Lab in
Delft is een belangrijke nieuwe faciliteit, waar alle beschikbare
datastromen en rekenmodellen worden gebundeld in een
waarschuwings- en voorspellingssysteem. Bij calamiteiten
wordt het iD-Lab ingericht als crisiscentrum van waaruit
overheden en hulpdiensten worden ondersteund met actuele
voorspellingen en waarschuwingen.
Einde niet in zicht
De ontwikkeling van voorspellingssystemen is nog lang
niet ten einde. Toenemende informatie via social media,
gedetailleerde voorspellingen, efficiëntere software, betere
hydrologische modellen en ondersteuning van verant-
woordelijke bestuurders; dit alles maakt dat de waarde van
voorspellen de komende jaren nog verder zal toenemen.
Meer
informatie?
Delft-FEWS:
Simone.vanSchijndel@deltares.nliD-Lab:
Annette.Zijderveld@deltares.nl