Delta Life 12

13 Wat motiveert de mens? De Ameri- kaanse psycholoog Abraham Maslow (1908-1970) formuleerde op die psy- chologische hamvraag tussen 1943 en zijn dood in 1970 een antwoord: behoeften zijn afhankelijk van de situ- atie waarin mensen verkeren. Wie niets heeft en moet overleven, streeft naar een basale fysieke behoeftebevrediging: eten, ademen, drinken, slapen, seks. Als daaraan voldaan is, volgt bestaans- zekerheid (veiligheid), sociale behoefte (erbij horen, vriendschappen), gevolgd door erkenning (respect, zelfvertrouwen) en ten slotte zelfontplooiing. Van A naar B in Albanië Verrassend genoeg blijkt deze hiërarchie van menselijke behoeften ook toepas- baar voor risico-analyses van en maat- regelen voor infrastructuur. Senior con- sultant Thomas Bles legt uit hoe binnen Deltares deze piramide van Maslow werd omgebouwd tot een Critical Infra- structure Development Pyramid (CIDP). Uitgangspunt van dit model is het besef dat een weg meerdere doelen heeft. Op het rudimentairste niveau is een weg een verbinding van A naar B. ‘Zo worden wegen in, pak hem beet, Albanië bena- derd’, legt Bles uit. De wegen zijn dan weliswaar kwetsbaar voor aardbevingen en -verschuivingen, maar het ontbreekt bij de wegbeheerders simpelweg aan een visie op de omgang met dit soort risico’s. Waarom? De wegbeheerders hebben simpelweg geen beschikking over gedetailleerde gegevens, waardoor ze vooral reactief te werk gaan en zich richten op de basale behoeften. Gebiedsontsluiting op de Filipijnen Een stap verder zijn ze op de Filipijnen. ‘Daar zijn richtlijnen voor het wegont- werp en staat ook de functie van de weg voor de omgeving centraal’, vertelt Bles. De beschikbaarheid van gegevens over schade aan wegen maakt het voor Filipijnse wegbeheerders mogelijk om plannen te maken voor wegherstel na extreem weer. In de Filipijnen is een weg niet alleen een veilige en comfortabele verbinding tussen A en B, maar ook een mogelijkheid om gebieden te ontsluiten. Dit biedt economische kansen voor bijvoorbeeld toerisme en landbouw. Maar, betrouwbaar gebruik tijdens extreme omstandigheden en klimaat- adaptatie zijn nog niet in modellen voor beslissingen opgenomen, evenmin als andere onzekere technologische en so- ciaal-economische ontwikkelingen. De ‘resilient’ A58 De laatste, en hoogste stap in de Critical Infrastructure Development Pyramid (CIDP) werd in Nederland voor het eerst benaderd bij groot onderhoud en verbre- ding van de A58. Daarbij hadden de ont- werpers niet alleen oog voor de weg zelf, maar ook de omgeving waar hij doorheen loopt. De ervaring die hierbij werd opge- daan, heeft bij de voorbereidingen voor de A58 geleid tot landelijke stappen om het hoofdwegennet klimaatbestendig te maken in 2050. Het hoogste niveau in de CIDP is ten slotte de beheersing van on- zekere omstandigheden in de (verre) toe- komst. Voor infrastructuur betekent dat anticiperen op toekomstig weggebruik, economische ontwikkelingen en aanpas- singen op klimaatverandering. Bles: ‘In de top van CIDP is het mogelijk omaan de basale eisen van een weg te voldoen en te zorgen dat hij klaar is voor een onze- kere toekomst.’ Dat betekent dat risico’s voortdurend worden gemonitord; als ze tot een onacceptabel niveau stijgen, wordt er ingegrepen. Kortom: het topje van de piramide als neusje van de zalm– resilient dus. ‘Al is resilience een lastig woord om te vertalen’, mijmert Bles hardop: ‘Het kan zowel robuust, veerkrachtig, weerbaar als bestendig betekenen.’ Meer informatie: thomas.bles@deltares.nl Wat heeft de psychologie en rangorde van menselijke behoeften te maken met de resilience van het Albanese, Filipijnse en Nederlandse wegennet? Veel, weet Thomas Bles van Deltares. MASLOW IN DE INFRASTRUCTUUR zelfontplooiing Erkenning Sociale behoeften Bestaanszekerheid Fysieke behoeftebevrediging DELTARES, OKTOBER 2019