Deltalife 13

Deltares, voorjaar 2020 9 Hoe denkt u over de wereldwijde gevolgen van klimaatverandering? ‘De klimaatverandering vindt sneller plaats dan veel mensen hadden verwacht. Dit heeft allerlei gevolgen die om veerkracht en innovatie vragen. We moeten keuzes, afwegingen en oplossingen beschikbaar maken voor de betrokken beslissers en beleidsmakers. Bijvoorbeeld als het gaat om het terugbrengen van de CO 2 -uitstoot of over de plannen voor extreme weersomstandigheden. Onderzoekers zijn niet langer toeschouwers langs de zijlijn, maar belangrijke spelers die de verschillende routes vormgeven. We hebben oplossingen, nieuwe inzichten en kennis nodig over hoe we dit moeten aanpakken. Ondanks de ontmoe- digende situatie is dit ook een kans om een betere samenleving op te bouwen – met veerkrachtige en gezondere plekken om te leven en werken.’ De Europese Commissie presenteerde onlangs de Green Deal voor een klimaatneutraal Europa in 2050. De nadruk ligt op het verminderen van de CO 2 -uitstoot. Moeten we al ons geld op deze zogenoemde mitigatiestrategieën zetten of zijn aanpassingsstrategieën, zoals beschermende waterwerken, ook nodig? ‘Het terugdringen van de CO 2 -uitstoot is cruciaal om de bijbehorende problemen te verzachten en vermin- deren. Maar deze aanpak moet hand in hand gaan met allerlei aanpassingen. Sommige klimaatgevolgen zijn onvermijdelijk, zoals de versnelde stijging van de zeespiegel. De benodigde maatregelen verschillen van land tot land. Op dit moment is een enorme investering nodig ommeer data en informatie te vergaren zodat we weten waar we staan.’ DeEuropeseCommissie enDeltareswerken samen aan verschillende projecten. Afgelopen januari bezocht u het instituut in Delft. Met welk doel? ‘Mijn bezoek was een geweldige kans om collega’s te ontmoeten met veel expertise en inzicht, vooral op het gebied van de waterkringlopen. Zo heb ik een helder begrip gekregen van de Nederlandse ‘ruimte voor water’-strategie, erg nuttig. Het was ook een goede gelegenheid om te discussiëren en feiten te verzamelen over mogelijke reacties op klimaatverandering, zowel CO 2 -reductie als adaptatiestrategieën. Momenteel brengt de Europese Commissie de behoeften aan onderzoek en innovatie in kaart die de omwenteling naar een klimaatneutraal Europa in 2050 in gangmoeten zetten. Veranderingen binnen het voedselsysteem, de circulaire economie, energie, transport, enzovoort. Omdat de uitdagingen overal in Europa anders zijn, is het belangrijk om lokale experts over deze kwesties te horen. Binnen de Europese Green Deal is het onderwerp water en ondergrond cruciaal voor zowel klimaatadaptatie als de ‘Farm to Fork-strategie’. Deze strategie voor duurzaam voedsel helpt Europese boeren en vissers om zich aan te passen aan klimaatverande- ring, in combinatie met de bescherming van het milieu en het in stand houden van de biodiversiteit.’ Hoe betrekken jullie onderzoeksinstituten bij de Green Deal? ‘Deze zomer wordt de Green Deal Call uitgezet in de markt. Dit is een onderzoeksinitiatief van een miljard euro ter ondersteuning van de Green Deal. Het gaat om een beperkt aantal onderwerpen met een grote impact. Dit initiatief biedt een geweldige kans voor innovatie- en onderzoeksinstituten in Nederland en daarbuiten om voorstellen in te dienen.’ Tijdens uw bezoek aan Deltares ging het ook over opschaling van experimenten omons aan te passen aan een stijgende zeewaterspiegel. Denk aan bescherming van een grote stad. Hoe krijgen we dergelijke grootschalige experimenten voor elkaar? ‘Landen moeten eerst beslissen wat voor soort land ze willen zijn over vijftig of honderd jaar. Denk aan zaken als ondergrond, biodiversiteit en methoden van watermanagement. Dit zijn kwesties waarbij we de samenleving moeten betrekken, want we hebben het over investeringen en beslissingen waarvan de impact decennialang voelbaar blijft. Het Nederlandse poldermodel van discussiëren is hiervoor nuttig. Ja, het gaat heel veel geld kosten, maar de voordelen John Bell van de Europese Commissie bezocht Deltares afgelopen winter. Hoe denkt hij over de uitdagingen van klimaatverandering? Welke rol kan onderzoek spelen? En hoe kunnen missiegedreven werken en disruptieve modellen ons daarbij helpen? Door Thessa Lageman / Beeld Sander de Wilde